Soru sorabilme ve sorulara yanıt vermedeki sorunlar öğrencilerin iletişim gelişimi, sınıf performansı ve okuduklarını anlayabilme becerilerinin gelişiminde de sorunlara neden olur.
Ayrıca yazılı dil sözel dil üzerinde temellendiğinden sözel dildeki aksaklıklar yazılı dile de yansıyarak akademik başarısızlığa neden olur (Wilson, 2011).
5N1K soruları “ne?, kim?, nerede?, ne zaman?, neden?, nasıl?” sorularından oluşur.
Hangi amaçla kullanılır?
5N1K-Ne soruları çocukların nesnelerle ilgili bilgi edinmek sorular sorabilmesini ve farklı soruları anlayabilmesini sağlar.
Kimler kullanabilir?
Normal gelişim gösteren çocukların dil gelişimine destek olmak isteyen ebeveynler
Dil-konuşma sorunu yaşayan çocukların aileleri
Eğitimciler (dil ve konuşma terapisti, özel eğitimci, psikolog, pedagog)
Kullanırken nelere dikkat edilmelidir?
5N1K sorularının gelişimsel ediniliş sırasına göre uygun kart seçilir. 5N1K Ne? sorularıyla çalışılırken önce soruya ait kart konulur ve soru sorulur. (“Tavşan ne yer?” gibi) Ardından cevap kartı konulur ve yanıt verilir (“Havuç”). Çocuk yanıtı tekrar eder.
Çocuk sorulara ait yanıtları öğrenmeye başladığında önce soru kartı konularak soru sorulur (“Tavşan ne yer?” gibi) ve en fazla 5 saniye süre beklenerek çocuğun uygun yanıtı vermesi istenir. Çocuk uygun yanıtı verdikten sonra (“Havuç”) cevap kartı konur ve geri-bildirim verilir (“Evet tavşan havuç yer, doğru söyledin” gibi). Çocuk yanıtı veremediyse cevap kartı konulur ve uygun yanıt söylenir. Çocuktan tekrar etmesi beklenir.
Bir karttaki sorular anlaşılıp yanıtlanabilmeye başlandıktan sonra 5N1K sorularının gelişimsel sırasına göre diğer sorulara geçilir.
Eşleyerek çalışma
Bir tarafa bir soru kartı diğer tarafa alt alta birkaç yanıt kartı konulur.
Bir soru sorulur ve çocuk seçenekler arasından doğru kartı seçer ve söyler.
Öğrenilen becerinin genellenmesi
Çocuk bir soruyu anlayıp yanıtları verebilmeye başladıktan sonra günlük yaşamda 5N1K Ne? soruları ve yanıtlarına dikkat çekilir.